**Кіріспе**

Ислам діні адамгершілік, мейірімділік және кешірімділік қағидаларына негізделген. Мұсылман адамның рухани дамуының маңызды бөлігі – басқаларға кешіріммен қарау және қажет болғанда кешірім сұрауға дайын болу. Кешірім сұрау – адамның ішкі тазалығы мен үлкен жүректілігінің белгісі. Бұл мақалада мұсылман адамның алғашқы болып кешірім сұрауының маңызы, оның Ислам дініндегі орны және кешірімнің рухани құндылығы туралы талданады.

**Кешірім сұраудың Исламдағы орны**

1. **Кешірім – иманның белгісі**

Кешірім сұрау – мұсылман адамның иманының күштілігінің белгісі. Ислам дінінде Алла Тағала барлық адамдардың күнәларын кешіруге дайын, және Ол адамдарды да бір-біріне кешірімді болуға шақырады. Құранда Алла Тағала былай дейді: «Кешірім жолын ұстан, жақсылыққа бұйыр және надандардан теріс бұрыл» (Ағраф сүресі, 199-аят). Бұл аятта Алла Тағала адамдарды кешірімді болуға және жақсы қарым-қатынас орнатуға шақырады.

Кешірім сұрау арқылы мұсылман адам өзінің рухани кемелдігіне ұмтылады, өзінің қателіктерін мойындап, оны түзетуге ниеттенеді. Бұл әрекет адамның Алла алдында иманын нығайтып, Оның разылығына жетуге ұмтылысын көрсетеді.

2. **Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.ғ.с.) өнегесі**

Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.) – мұсылмандар үшін үлгі-өнеге боларлық тұлға. Оның өмірінде кешірімділік пен мейірімділікке толы көптеген мысалдар бар. Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) адамдарға кешірімді болуды үнемі насихаттап, өзі де әрдайым кешірімшіл болған. Ол кешірім сұрауды үлкен қасиет деп есептеген және үмбетіне осы қасиетті ұстануды үйреткен.

Бір хадисте Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) былай дейді: «Алла кешірімшіл болғанды жақсы көреді» (Тирмизи). Бұл хадис мұсылманның кешірімді болу және кешірім сұрау қажеттілігін көрсетеді. Мұсылман адам Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) өнегесін ұстана отырып, кешірім сұрау арқылы рухани дамуға қол жеткізеді.

**Алғашқы болып кешірім сұраудың маңызы**

1. **Ішкі тазалық пен рухани дамудың белгісі**

Алғашқы болып кешірім сұрау – адамның ішкі тазалығының, оның рухани дамуға ұмтылысының белгісі. Кешірім сұрау арқылы адам өзінің қателігін мойындап, оны түзетуге дайын екенін көрсетеді. Бұл әрекет адамның жан дүниесін тазартып, оны рухани кемелдікке жетелеуге көмектеседі.

Кешірім сұрау адамның ішкі жанжалдарын шешуге, оның жан тыныштығын табуына ықпал етеді. Ислам дінінде ішкі тазалық пен рухани даму маңызды орын алады, сондықтан кешірім сұрау – мұсылманның рухани өмірінің ажырамас бөлігі.

2. **Адамдар арасындағы қарым-қатынасты нығайту**

Кешірім сұрау адамдар арасындағы қарым-қатынасты нығайтып, оларды жақындастырады. Адамдар арасындағы кикілжіңдер, реніштер кешірім арқылы жойылып, олар қайтадан жақсы қарым-қатынас орната алады. Ислам дінінде адамдардың бір-біріне жақсылық тілеуі, мейірімділік көрсетуі және кешірімді болу маңызды деп саналады.

Алғашқы болып кешірім сұраған адам өзіне және басқаларға деген құрметін арттырады, оның әрекеті өзгелер үшін де үлгі бола алады. Бұл әрекет адамдар арасындағы сенімділік пен достықты нығайтады, қоғамның бірлігі мен татулығын қамтамасыз етеді.

3. **Кешірім сұраудың Алла алдындағы маңызы**

Ислам дінінде адам Алладан өз күнәлары үшін кешірім сұрауы қажет. Бұл әрекет адамның Алла алдындағы иманын күшейтіп, Оның разылығына жету жолында маңызды рөл атқарады. Мұсылман адам Алладан кешірім сұраған кезде, ол өз қателіктерін мойындап, оларды түзетуге ниеттенеді.

Сол сияқты, адамдардан кешірім сұрау да Алла алдындағы жауапкершіліктің бір бөлігі болып табылады. Алла Тағала адамдардың бір-біріне кешірімді болуын және олардан кешірім сұрауын жақсы көреді. Мұсылман адам кешірім сұрау арқылы Аллаға жақындайды және Оның мейіріміне бөленеді.

**Қорытынды**

Мұсылман адамның алғашқы болып кешірім сұрауы – оның рухани кемелдігінің, иманының күші мен ішкі тазалығының айғағы. Бұл әрекет адамдар арасындағы қарым-қатынасты нығайтып, қоғамдағы бірлікті қамтамасыз етеді. Ислам діні кешірімділік пен мейірімділікті жоғары бағалайды, сондықтан мұсылман адам кешірім сұрауға дайын болуы тиіс. Пайғамбарымыз Мұхаммедтің (с.ғ.с.) өнегесін ұстана отырып, мұсылмандар өз өмірінде кешірім мен мейірімділікті насихаттауға және оны күнделікті өмірде жүзеге асыруға ұмтылуы қажет. Бұл – Аллаға жақындаудың, рухани дамудың және адамдар арасындағы татулықтың негізі.

Бақытгүл Өтегенқызы