Slider

Ислам және Қоғам

Ақын-жыраулар мұрасындағы имани, рухани негіздер

Қазақ идеясының қалыптасуын қазақ хандығы құрылған дәуірмен ұштастырсақ, алдымен ұлттың қалыптасып, оның мүддесінің дамуына негіз болған қазақ жырауларының ой толғамдарына тоқталу қажет. Жыраулар руханиятындағы идеялар, елдің болашағына сын көзбен қарап және ұлт қажеттіктерін саралау негізінде туындап отырған көзқарастар, қазақ қоғамының әлеуметтік құрылымдық негіздерін анықтай түсетін тұлғалар феноменінің мәдени жүйесінің жарыққа шығуына негіз болмақ.

Түркі ойшылдарының мұрасындағы ислам құндылықтары

Әл-Фараби, Жүсіп Баласағұн, Қожа Ахмет Яссауи, т.б туралы

Жалпы ұлттық  діл мен рухани құндылықтар өзара тығыз байланысты ұғымдар. Халықтың тарихи санасында айқындалған рухани құндылықтарымыз ділімізге сіңген ата-баба дінінен көрінеді. Дін мен діл бір-бірімен тығыз байланысты. Дін мен діл, тіл мен дәстүр руханиятымыздың және тектілігіміздің қайнар көзі.

Жәңгір хан әкелген мәдениет немесе жоғары білімді молдаларды дайындатуы

Жәңгір хан (1801-1845) — Бөкей Ордасының соңғы ханы. Нұралы ханның немересі, Әбілхайыр ханның шөбересі, Бөкей ханның ұлы. Генерал-майор, Шын аты — Жиһангер.

«Өмірге қайта келгендей болдым»

Теріс ағымнан оралған жігіт:

«Өмірге қайта келгендей болдым»

  Орал қаласының тұрғыны Хамит Хамитов (есімі өзгертіліп алынды) діни теріс ағымға еріп, жихадқа кетуді мақсат етіп, оңбай адасқан азаматтардың бірі. Ол терроризмді насихаттағаны үшін айыпталып, 5 жылға бас бостандығынан айырылған болатын.  Жақында бостандыққа шыққан  Хамит: «Өз басым түрмеден шыққан соң, өмірге қайта келгендей болдым. Ханафи мәзһабын ұстанушылар көбейіп, мешіт жамағаттары ынтымаққа бет бұрыпты. Өзара мәре-сәре болып, емен-жарқын араласады екен. Татулықтың күшті екенін ауызашар кезінде көріп жатырмын. Жамағат ешкімді жатсынып, бөліп-жарып жатқан жоқ» дейді. Бүгінде қателігін түсінген  Хамит жастардың жат ағымның жетегінде адаспауы үшін діни білімді мешіт пен теологтардан алу керектігін айтады.  

Білім беру жүйесіндегі зайырлық қағидаттар

Бір аумақта тұрып ортақ мәдениетке ие әрі өздерін біртұтас бірлестік санайтын адамдар толыққанды қоғамды құрайды. Қоғамның рухани, әлеуметтік, өркениетті дамуына серпін беретін – білім екендігі мәлім.

Әкеге хат

Ассалямуғалейкум уа рахматоллаһи уа баракатуһ, Әке!Хал- жағдайыңыз қалай? Бұл сұрақтың орынсыз екенін білемін, бірақ «түрмедегі әкеге» не жазарыңды білмейді екенсің.Өйткені түрмеге  түсіп көрмесекте, оның қандай екенін білеміз.Қандай жағдай болмасын, Алла жеңілдігін бергей сізге!

Наурыз мерекесін тойлауға шариғат не дейді?

Наурыз мерекесі келген кезде адамдар күнделікті қарбалас тіршілігінен бір сəт бас көтеріп, тағы бір жылды аман - есен артқа еңсергендеріне қуанатыны белгілі. Халқымыздың ежелден желісі үзілмей жеткен Наурыз мейрамы - салт -дəстүрімізбен біте қайнасқан, түркі тілдес халықтарға ортақ мереке.

Сөреңізде қандай кітаптар тұруы тиіс

Кітаптар тарихы адамзат пайда болғаннан басталады. Ең алғаш тасқа қашалып жазыла бастаса, екі мың жыл өткеннен кейін қағаз дүниеге басылып, адам санасының өскенін, дамығандығын дәлелдей түсті. Әлемде кітап көп. Санына жету қиын болар, сірә. Дегенмен, әлемге әйгілі болған, атынан бренд жасап алған Google Books ұжымы 2010 жылы әлемдегі кітаптар санын анықтамаққа бел буыпты. Google Books ұйымының программистінің блогында жарияланған ақпаратқа сенсек, әлемде -129 864 880 кітап бар екен.

Пайғамбар өміріндегі ескеріле бермейтін өнегелер

Алла елшісі (ол кісіге Алланың игілігі мен сәлемі болсын) жер бетіндегі күллі жаратылысқа жіберілген пайғамбар. Ол – адамзаттың ұстазы. Ол кісінің ұстаздығы Құран үйретумен шектелмейді. Намазда имам, яғни жетекші болғаны сияқты өмірдің әр саласында да үлгі. Пайғамбар ретінде және қарапайым пенде болмысында өмірінің әр қыры бізге өнеге. Десе де, менің айтпағым діни жетекшілігі емес, дүние амалдарына қатысты көрсеткен бағыт-бағдарлары жайлы. Құран Кәрімде:

Ашуланба – жәннаттық боласың

Бірде бір сахаба пайғамбарымыздан (ол кісіге Алланың игілігі мен сәлемі болсын) есінде қаларлық, қысқа ғана кеңес беруін сұрайды. «Ашуланба»,- деді Пайғамбарымыз (ол кісіге Алланың игілігі мен сәлемі болсын)  Әлгі адам  өтінішін бірнеше рет қайталайды әрі әр кезде ол пайғамбарымыздан (ол кісіге Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Ашуланба!»,- деген жауап алады». (Сахих Бұхари, 76)

Береке қайда жатыр?

Береке сөзі араб тілінен аударғанда «иләһи құдірет» деген мағына береді. Шариғатта ғалымдар бұл сөзді «Алланың құпиясы» деп түсіндіреді.